• Lage rente zowel voor de lange als korte termijn;
• 3 langlopende geldleningen afgesloten, totaal €45 miljoen;
• 1 langlopende geldlening overgenomen.

Belangrijkste conclusies

• Het werkelijk renteresultaat is €42.714 hoger dan het begrote renteresultaat;
• De kasgeldlimiet is niet overschreden;
• We hebben ruimschoots voldaan aan de renterisiconorm;
• Er was een overschrijding van het EMU saldo. Dit werd voornamelijk veroorzaakt door hogere uitgaven aan investeringen en lagere verkoopopbrengsten uit verkoop van grond.

Het beleid van gemeente is gericht op het aantrekken van nieuwe leningen met een totale gemiddelde looptijd van 10 jaar. Verder willen we optimaal gebruiken van de kasgeldlimiet van €29 miljoen. Dat zijn de hoofdlijnen van het financieringsbeleid van de gemeente die in 2014 door de raad zijn vastgesteld in de rentenotitie.
Het beleid wordt de komende jaren voortgezet, rekening houdend met de financieringsbehoefte en rentevisie.

Daarnaast is vastgesteld dat de maximale omvang van de egalisatiereserve rente op 10% van de gecalculeerde rentelasten per jaar mag uitkomen. Daarbij gaat het om een bedrag van circa €1,1 miljoen. Alles wat boven de 10% uitkomt, kan worden onttrokken en ingezet als algemeen dekkingsmiddel.

Externe ontwikkelingen

Wet Houdbare Overheidsfinanciën (HOF)

Europese eisen en afspraken voor het terugdringen van het begrotingstekort en de staatsschuld vormen de basis van de wet HOF. Voor de collectieve sector als geheel mag het structurele tekort maximaal 0,5% zijn van het Bruto Binnenlands Product (BBP). Dit heet het EMU saldo. De overheidsschuld mag niet hoger zijn dan 60% BBP.
Omdat lagere overheden bijdragen aan het begrotingstekort van de collectieve sector, bepaalt het wetsvoorstel dat ook de decentrale overheden zich moeten houden aan de doelstellingen uit het aangescherpte Stabiliteits- en Groeipact. De wet HOF is in december 2013 aangenomen.
In 2015 is er een wetswijziging vastgesteld. Het aanvankelijke sanctiemechanisme is vervangen door een correctiemechanisme. Dit laatste mechanisme treedt alleen in werking als de macronorm voor het EMU-saldo van de decentrale overheden structureel wordt overschreden. Dat wil zeggen dat er sprake is van een meerjarige overschrijding van het collectieve aandeel in het EMU-saldo van de decentrale overheden gezamenlijk.

Schatkistbankieren

In december 2013 is het zogenoemde schatkistbankieren ingevoerd. Dit betekent dat de gemeente tijdelijk overtollige middelen moet beleggen bij het Rijk. Ook is het mogelijk om overtollige middelen te beleggen bij andere overheden zoals gemeenten, provincies en waterschappen.
Deventer heeft de afgelopen jaren gebruik gemaakt van de kasgeldlimiet. In 2016 is in de maanden april, mei, juni, juli, november en december gebruik gemaakt van schatkistbankieren.

Het financieringsbeleid van de gemeente gaat uit van integrale financiering. Voor investeringen wordt een gemiddelde rente gebruikt. Dit heet omslagrente. In 2016 bedroeg de omslagrente 4%. Dit percentage wordt zowel in de begroting als de jaarrekening gebruikt. Verschillen tussen de vooraf geraamde rentelasten en de werkelijke rentelasten worden verrekend met de egalisatiereserverente.
Het renteresultaat voor 2016, of het verschil tussen de doorbelaste rente aan activa en de werkelijke rentekosten, bedraagt €4,47 miljoen positief. Aanvankelijk was in de begroting rekening gehouden met een positief renteresultaat van €4,21 miljoen. In de zomerrapportage is dit bijgesteld naar €4,3 miljoen en in de najaarsrapportage naar €4,43 miljoen.

Het werkelijke renteresultaat is €42.714 hoger dan bij de bijgestelde begroting is aangegeven. Dit verschil wordt grotendeels veroorzaakt door lagere lasten voor kort geld.

In de begroting 2016 werd rekening gehouden met totale rentekosten van €11,6 miljoen. De rentekosten worden via twee methoden toegerekend aan de vaste activa:

• activa waaraan bij aanvang van een investering een overeengekomen rente wordt toegerekend;
• activa die samen de resterende rentelast (omslagrente) dragen.

Door het aantrekken van langlopende leningen bestaat het begrote financieringstekort niet uit €18 miljoen, maar werkelijk uit een financieringsoverschot van €2 miljoen.

De hoeveelheid geleend geld is in 2016 toegenomen met €10 miljoen. De langlopende vaste schuld bedroeg per 1 januari 2016 €296 miljoen en per 31 december 2016 €306 miljoen.

De gemeente sloot het afgelopen jaar 3 leningen af voor een totaal van €45 miljoen. De leningen werden afgesloten voor herfinanciering van afgeloste leningen, investeringen en het omzetten van kortlopende in langlopende schuld. De totale aflossingen in 2016 bedroegen €36 miljoen.
In 2016 is er op basis van besluitnummer 2015-002551 een geldlening overgenomen voor een bedrag van €1.256.119.

Het gemiddelde rentepercentage voor de leningen lag in 2016 op 3,25%.
Het gemiddelde is per 31 december 2016 gedaald door de opname van €46 miljoen aan geldleningen met rentepercentages tussen de -0,02% en 1,53%.

De renterisico’s op de langlopende financieringsmiddelen wordt ingekaderd door de rente risiconorm. Jaarlijks mogen de renterisico’s uit hoofde van renteherziening en herfinanciering niet hoger zijn dan 20% van het begrotingstotaal bij aanvang van het jaar. De begrote rente risiconorm voor 2016 bedraagt €67,8 miljoen.

De toets van de renterisico’s aan de hand van de rente risiconorm verloopt dan als volgt:

Uitzettingen kunnen op grond van de Wet Fido en het treasurystatuut slechts plaatsvinden uit hoofde van de uitvoering van een publieke taak. Daarnaast vinden uitzettingen alleen plaats bij Nederlandse overheidsinstellingen en financiële instellingen met een kredietwaardigheid van een A1-rating en/of AA-rating. In het volgende overzicht is de samenstelling van de leningportefeuille u/g weergegeven: